Mijn handen trilden toen ik thuiskwam en de geheugenkaart in mijn laptop stak. Wat ik zag, was mijn ergste nachtmerrie: van de 300 foto’s die ik die middag had gemaakt voor een commerciële opdrachtgever, waren er misschien tien bruikbaar. De rest? Onscherp, verkeerd belicht, of gewoon saai. Ik had ik zojuist mijn meest desastreuze fotoshoot ooit achter de rug. Maar achteraf was dit het beste wat me kon overkomen.
Hoe het misging
Het was een zonnige dag in maart 2019. Ik had een opdracht gekregen om een nieuwe collectie sportkleding te fotograferen voor een lokaal merk. Simpel, dacht ik. Ik had dit soort shoots al tientallen keren gedaan. Daarom besloot ik mijn voorbereiding over te slaan. Geen locatieverkenning, geen testopstellingen, geen back-upplan. Ik vertrouwde volledig op mijn ervaring en improvisatievermogen. Dat was mijn eerste fatale fout.
Ter plaatse bleek de locatie compleet anders dan op de foto’s die de klant had gestuurd. Het zonlicht viel hard en direct, waardoor extreme contrasten ontstonden. Mijn model had last van de felle zon en moest steeds haar ogen dichtknijpen. Bovendien had ik mijn reflectiescherm thuisgelaten. Klassieke fouten die zelfs ervaren fotografen maken wanneer ze te zelfverzekerd worden.
De technische blunders stapelden zich op
Omdat ik geen tijd had genomen om mijn camera-instellingen te controleren, stond mijn ISO nog op 3200 van een eerdere shoot in een donkere ruimte. In combinatie met het felle daglicht resulteerde dit in compleet overbelichte beelden en ruis. Mijn sluitertijd van 1/4000 seconde was te snel voor de flitssynchronisatie, waardoor zwarte balken in mijn foto’s verschenen. Daarnaast had ik mijn diafragma op f/1.8 gezet, wat betekende dat de scherptediepte zo minimaal was dat alleen de neus van mijn model scherp was.
Fotograaf Sarah Wilkerson vertelt in een interview: “De grootste lessen komen uit je meest pijnlijke momenten. Toen ik eenmaal accepteerde dat ik had gefaald, kon ik eindelijk echt leren.” Die woorden raakten me diep toen ik ze later las.
Het gesprek met de klant
Twee dagen later moest ik de klant bellen. Mijn hart bonkte in mijn keel. Ik legde eerlijk uit wat er was misgegaan en bood aan de fotoshoot gratis opnieuw te doen. Tot mijn verbazing reageerde de klant begripvol, maar wel teleurgesteld. Ze hadden de beelden nodig voor een campagne die al over twee weken zou starten. Gelukkig stemden ze in met een nieuwe sessie, maar het vertrouwen was geschaad. Die klant heb ik nooit meer teruggezien.
Mijn nieuwe werkwijze
Sinds die rampzalige dag heb ik een strak protocol ontwikkeld dat ik voor elke fotoshoot volg. Eerst maak ik een gedetailleerde checklist die ik minimaal twee keer doorloop. Deze lijst bevat alles: van geheugenkaarten en accu’s tot reflectieschermen en back-uplensens. Vervolgens bezoek ik elke nieuwe locatie minstens één keer vooraf, bij voorkeur op hetzelfde tijdstip als de geplande shoot. Zo weet ik precies hoe het licht valt en waar mogelijke problemen kunnen ontstaan.
Daarnaast test ik nu altijd mijn volledige setup thuis voordat ik vertrek. Ik maak testfoto’s, controleer mijn instellingen en zorg dat alles op nul staat. Mijn basisinstellingen voor buitenopnames zijn nu: ISO 100-400, sluitertijd 1/250 seconde, en diafragma f/5.6 als startpunt. Vanaf daar pas ik aan op basis van de omstandigheden. Deze systematische aanpak heeft me sindsdien voor talloze problemen behoed.
Concrete stappen die jij kunt nemen
Wil je voorkomen dat jij dezelfde fouten maakt? Begin dan met deze praktische stappen:
- Maak een uitgebreide checklijst met alle apparatuur die je nodig hebt en vink items af terwijl je inpakt
- Verken nieuwe locaties altijd vooraf en maak notities over lichtval, achtergronden en mogelijke obstakels
- Reset je camera-instellingen na elke shoot naar een standaard basisinstelling
- Neem altijd back-upapparatuur mee, zelfs voor kleine opdrachten
- Maak testfoto’s zodra je op locatie aankomt en controleer ze grondig op je scherm
- Communiceer duidelijk met je klant over verwachtingen en mogelijke uitdagingen
De waarde van mislukking
Die mislukte fotoshoot was pijnlijk, kostbaar en vernederend. Toch beschouw ik het nu als een keerpunt in mijn carrière. Het dwong me om kritisch naar mijn werkwijze te kijken en structuur aan te brengen waar chaos heerste. Volgens onderzoek van wetenschappers leren mensen effectiever van mislukkingen dan van successen, mits ze de tijd nemen om te reflecteren op wat er fout ging.
Sindsdien heb ik meer dan tweehonderd succesvolle shoots gedaan zonder grote problemen. Niet omdat ik een betere fotograaf ben geworden, maar omdat ik een beter systeem heb gebouwd. Ik vertrouw niet meer alleen op talent of ervaring. Ik vertrouw op voorbereiding, checklists en protocollen. En eerlijk gezegd, dat geeft me veel meer rust tijdens een fotoshoot dan welke hoeveelheid ervaring ook.
Wat doe jij anders na een mislukking
Iedereen maakt fouten. Het verschil tussen amateurs en professionals is niet dat professionals geen fouten maken, maar dat ze er systematisch van leren. Heb jij ook wel eens een fotoshoot gehad die compleet misging? Ik ben benieuwd naar jouw verhaal. Deel het hieronder in de reacties en vertel wat je ervan hebt geleerd. Misschien helpt jouw ervaring anderen om dezelfde valkuilen te vermijden.
Leuk dat je mijn artikel gelezen hebt. Ik ben Floris en met mijn trouwe Nikon Z7 II trek ik erop uit om de wereld vast te leggen. In de weekenden wandel ik regelmatig en uiteraard gaat de camera mee. Mijn specialiteit? Dat is best lastig. Als ik een ding zou moeten noemen dan is het minimalistische natuurfotografie die de essentie van een landschap vangt. Maar ik houd ook veel van het fotograferen van mensen ‘in het wild’.
Ik wil graag fotografie toegankelijk maken voor iedereen. Ik geloof dat iedereen een verhaal kan vertellen door fotografie – ik help je alleen de juiste knoppen te vinden om dat verhaal echt tot leven te brengen! Vind je mijn verhaal leerzaam, laat het me weten!
