Laatst stond ik midden in de Amsterdamse Jordaan toen mijn camera weigerde scherp te stellen. Het gouden licht viel perfect op de grachten, maar mijn autofocus bleef eindeloos jagen zonder grip te krijgen. Na jaren professioneel fotograferen ken ik de meeste cameraproblemen en weet ik dat deze technische problemen altijd op het slechtste moment komen. Gelukkig zijn de meeste storingen met simpele checks op te lossen.
Autofocus die weigert mee te werken
Het meest frustrerende probleem dat ik tegenkom is een falende autofocus. Vorige maand sprak ik portretfotograaf Lisa van Dijk die vertelde: “Tijdens een belangrijke opdracht merkte ik dat mijn camera steeds naast het gezicht scherpstelde. Ik raakte in paniek tot ik besefte dat mijn diopter versteld was.” Deze kleine draaiknop naast je zoeker zorgt ervoor dat jij scherp ziet, maar beïnvloedt niet de daadwerkelijke scherpstelling. Als deze per ongeluk verdraaid is, lijkt alles onscherp terwijl je foto’s perfect zijn.
Een andere boosdoener is de AF/MF-schakelaar op je lens. Deze zit precies waar je duim rust bij het vasthouden van je camera. Eén onbewuste beweging en je staat op manual focus zonder het te weten. Check ook je AF-modus in het menu. Single AF (AF-S bij Nikon, One Shot bij Canon) werkt alleen bij stilstaande onderwerpen. Voor bewegende onderwerpen heb je Continuous AF (AF-C of AI Servo) nodig. Volgens een onderzoek van LensRentals komt 30% van de scherpstelproblemen door verkeerde AF-instellingen.
Sensor vol met stof en vlekken
Twee weken geleden ontdekte ik tijdens het bewerken donkere vlekken in al mijn luchtfoto’s. Sensorstof manifesteert zich vooral bij kleine diafragma’s zoals f/11 of f/16. Test je sensor door een foto te maken van een witte muur op f/22. Zie je vlekken? Dan is het tijd voor een schoonmaakbeurt. Zelf reinig ik mijn sensor met een speciaal ontwikkelde vloeistof. De eerste keer voelde het als een operatie aan open hart, maar na tientallen keren is het routine geworden.
Let op: gebruik nooit perslucht uit een spuitbus. De vrieskoude lucht kan je sensor beschadigen en laat vaak een vettig residu achter. Een blower bulb van ongeveer 15 euro doet het werk veiliger. Draai je camera met de opening naar beneden tijdens het blazen, zodat stof naar buiten valt in plaats van dieper de camera in. Als je het niet vertrouwt, laat een professional het doen voor 30 tot 50 euro.
Memory card errors die je foto’s bedreigen
Niets is erger dan de melding “Card Error” na een hele dag fotograferen. In 2019 verloor ik bijna een complete bruiloft door een corrupte geheugenkaart. Sindsdien format ik elke kaart in de camera voor gebruik, niet op de computer. Dit creëert de juiste bestandsstructuur die je camera verwacht. Koop alleen kaarten van betrouwbare merken zoals SanDisk, Lexar of ProGrade. Die paar euro extra zijn het waard als je bedenkt wat je werk waard is.
Wanneer je een foutmelding krijgt, haal dan de kaart niet meteen uit je camera. Probeer eerst de camera uit en weer aan te zetten. Werkt dit niet? Software zoals Stellar Photo Recovery kan wonderen verrichten. Ik heb hiermee al meerdere “verloren” shoots gered. Bewaar problematische kaarten apart en gebruik ze niet meer voor belangrijke opdrachten.
Batterij die sneller leeg is dan verwacht
Moderne camera’s zijn energievreters. Mijn mirrorless Sony verbruikt drie keer zoveel stroom als mijn oude Nikon DSLR. Lithium-ion batterijen verliezen capaciteit bij kou. Onder de 0°C kan je batterij tot 50% minder presteren. Ik bewaar reservebatterijen daarom in mijn binnenzak, dicht bij mijn lichaamswarmte. Ook veroudering speelt een rol. Na ongeveer 300 laadcycli merk je dat de capaciteit afneemt. Ik vervang mijn batterijen preventief elke twee jaar. Die zekerheid is de investering waard.
Schakel functies uit die je niet gebruikt. Bluetooth, WiFi, GPS en beeldstabilisatie in de body slurpen stroom. Het LCD-scherm is de grootste verbruiker. Gebruik de zoeker waar mogelijk en dim het scherm tot het minimum waarbij je nog comfortabel kunt werken. Investeer in originele batterijen of kwalitatieve alternatieven van merken zoals Patona. Goedkope namaakbatterijen kunnen je camera beschadigen en geven vaak valse capaciteitsmeldingen.
Knoppen die niet meer reageren
Na duizenden foto’s kunnen knoppen stroef worden of helemaal niet meer reageren. Meestal zit er vuil of vocht onder. Maak een wattenstaafje licht vochtig met isopropylalcohol (70%) en wrijf rondom de knop. Druk de knop enkele keren in terwijl je schoonmaakt. Dit lost in 80% van de gevallen het probleem op. Voor het draaiwiel gebruik ik compressed air om stof weg te blazen, gevolgd door een druppel contact cleaner specifiek voor elektronica.
Lens die niet meer communiceert met de body
De gouden contactpunten tussen lens en camera zijn cruciaal voor communicatie. Oxidatie en vuil verstoren deze verbinding. Ik maak ze schoon met een pencil gum (ja, echt!) gevolgd door een microvezeldoek met een druppel isopropylalcohol. Wrijf zachtjes in één richting, niet heen en weer. Dit herstelt meestal het contact. Krijg je nog steeds foutmeldingen? Probeer de lens op een andere body. Werkt hij daar wel, dan ligt het probleem waarschijnlijk bij je camera.
Firmware updates kunnen ook communicatieproblemen oplossen. Vorig jaar werkte mijn nieuwe Sigma lens niet goed met mijn Canon body. Een firmware update loste de problemen op. Check maandelijks de website van je fabrikant voor updates. Ze verbeteren niet alleen compatibiliteit maar ook autofocus snelheid en beeldkwaliteit.
Flitser die willekeurig afgaat of juist niet
Een flitser die niet afgaat komt meestal door vervuilde hotshoe contacten. Dezelfde pencil gum truc werkt hier perfect. Test eerst met de ingebouwde flitser of het een camera probleem is. Externe flitsers hebben vaak een test knop. Werkt deze wel maar triggert de camera niet? Dan ligt het aan de communicatie. Check of je flitser in TTL of manual mode staat. Sommige camera’s werken alleen met specifieke modi.
Als je flitser willekeurig afgaat, controleer dan de trigger spanning. Oude studio flitsers kunnen tot 250V produceren terwijl moderne camera’s maximaal 6V aankunnen. Dit kan je camera permanent beschadigen. Gebruik in dat geval een draadloze trigger als buffer. Ik gebruik de Godox X2T trigger die alle spanningsproblemen voorkomt en me draadloze vrijheid geeft.
Preventief onderhoud voorkomt problemen
Na elke shoot maak ik mijn equipment schoon. Lensdoppen erop, body cap op de camera als er geen lens op zit. Eens per maand check ik alle instellingen en reset indien nodig naar fabrieksinstelling. Dit voorkomt dat verkeerde instellingen zich opstapelen. Bewaar je camera in een droge ruimte. Ik gebruik silica gel zakjes in mijn cameratas om vocht te absorberen. In vochtige klimaten is een dry cabinet een must om schimmel te voorkomen.
Een professionele CLA (Clean, Lubricate, Adjust) service elke twee jaar verlengt de levensduur van je camera aanzienlijk. Dit kost tussen de 150 en 300 euro maar voorkomt duurdere reparaties later. Mijn oude Nikon D700 uit 2008 werkt nog steeds perfect dankzij regelmatig onderhoud. Documenteer problemen die je tegenkomt. Ik houd een logboek bij van storingen en oplossingen. Dit helpt patronen te herkennen en sneller te diagnosticeren.
Welke technische problemen heb jij meegemaakt en hoe heb je ze opgelost? Deel je ervaringen in de comments hieronder. Andere fotografen kunnen van jouw oplossingen leren.
Hoi ik ben Fleur. Als verslaafde koffieleut en fervent bergganger leg ik alles vast met mijn trouwe Sony A7IV. Van technische lensgidsen tot cameravergelijkingen – ik duik graag in de technische details van fotografie.
Mijn specialiteit? Onderzioeken van nieuwe techniek. En mijn missie: jou helpen betere foto’s te maken zonder teveel jargon en technische termen en deze vertalen naar praktische handelingen. Want uiteindelijk maakt niet je camera, maar jouw creativiteit het perfecte beeld! Maar enige kennis van techniek helpt je een betere fotograaf te maken. Ik hoop dat je veel plezier beleeft aan mijn artikelen!
