Wanneer je een nieuwe camera of smartphone overweegt, is een van de eerste specificaties waar je naar kijkt waarschijnlijk het aantal megapixels. Niet zo vreemd want camerafabrikanten doen hun best de grens steeds verder op te krikken. Maar hoeveel megapixels heb je nodig voor scherpe foto’s? En is meer pixels ook altijd beter? Laten we starten bij het begin: wat is een pixel en hoe beïnvloedt dit de scherpte van een foto?
Wat is een pixel?
Een pixel is het kleinste beeldpuntje waaruit een digitale foto is opgebouwd. Hoe meer pixels een foto heeft, hoe meer details er vastgelegd kunnen worden. De resolutie (lengte x breedte) van een camera wordt uitgedrukt in megapixels (MP), waarbij 1 MP gelijkstaat aan één miljoen pixels. Momenteel zijn er camera’s met een beeldsensor die meer dan 50 MP kan registreren. Dit klinkt indrukwekkend, maar betekent dit automatisch dat een camera met meer megapixels ook betere foto’s maakt?
De relatie tussen megapixels, sensor en scherpte
Scherpte in een foto wordt niet alleen bepaald door het aantal megapixels. Factoren zoals de kwaliteit van de sensor, de lens en de belichting spelen een minstens zo grote rol. De sensor van een camera is cruciaal, omdat deze het licht opvangt en omzet in digitale informatie. Een grotere sensor met minder megapixels kan bijvoorbeeld betere prestaties leveren bij weinig licht en minder ruis produceren. Full-frame sensoren of APS-C sensoren hebben doorgaans een betere beeldkwaliteit dan kleinere sensors zoals die in smartphones, zelfs als het aantal megapixels gelijk is.
Een hoge resolutie is vooral nuttig wanneer je foto’s vergroot weergeeft of details uit een foto wilt croppen zonder kwaliteitsverlies. Echter, als de sensor te klein is, kunnen te veel megapixels zelfs nadelig zijn omdat de individuele pixels kleiner worden, wat kan leiden tot meer ruis en minder scherpte bij hogere ISO-waarden.
Hoeveel pixels heb je nodig voor scherpe afdrukken en 4K-weergave?
De resolutie die je nodig hebt, hangt af van hoe je de foto gebruikt:
- Voor online gebruik (social media, websites) is 2 tot 5 MP meestal voldoende.
- Voor een scherpe A4-afdruk geeft 8 tot 12 MP al een uitstekende kwaliteit.
- Voor een poster van 50×75 cm is minimaal 20 MP is aan te raden.
- Een 4K-tv heeft een resolutie van 3840 x 2160 pixels, wat neerkomt op ongeveer 8,3 MP. Dit betekent dat elke camera met 10 MP of meer voldoende resolutie heeft om haarscherpe beelden op een 4K-tv weer te geven zonder verlies van details.
Bij vergrotingen speelt ook de kijkafstand een grote rol. Een billboard hoeft bijvoorbeeld geen extreme resolutie te hebben omdat mensen er van een afstand naar kijken. Een foto van 20 MP is vaak voldoende voor grootformaat prints bij normaal kijkgedrag.
Bestandsgrootte en opslag
Meer megapixels betekent ook grotere bestanden. Foto’s kunnen worden opgeslagen in verschillende formaten, zoals JPEG en RAW. Een JPEG-bestand is gecomprimeerd en neemt minder ruimte in beslag, maar bevat minder beeldinformatie. Een RAW-bestand bevat alle onbewerkte data van de sensor en biedt meer mogelijkheden voor nabewerking, maar is aanzienlijk groter.
Rekenvoorbeeld:
- Een 12 MP JPEG-foto heeft een bestandsgrootte van ongeveer 3 tot 6 MB.
- Een 24 MP JPEG-foto ligt rond de 8 tot 12 MB.
- Een 24 MP RAW-foto kan variëren tussen de 25 en 50 MB.
Als je een 64 GB geheugenkaart gebruikt:
- kun je ongeveer 10.000 JPEG-foto’s van 6 MB opslaan.
- voor RAW-bestanden van 40 MB is er ruimte voor ongeveer 1.600 foto’s.
In de onderstaande tabel zie je een indicatie van de hoeveelheid opslagruimte en backup-ruimte die je nodig hebt voor het opslaan van je beelden. Dit loopt snel op met de resolutie van je camera.
| Resolutie JPG/RAW |
1.000 foto’s | 10.000 foto’s | 20.000 foto’s | 50.000 foto’s | 100.000 foto’s |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 MP | 0,5 GB / 2 GB | 5 GB / 20 GB | 10 GB / 40 GB | 25 GB / 100 GB | 50 GB / 200 GB |
| 5 MP | 2,5 GB / 10 GB | 25 GB / 100 GB | 50 GB / 200 GB | 125 GB / 500 GB | 250 GB / 1 TB |
| 10 MP | 5 GB / 20 GB | 50 GB / 200 GB | 100 GB / 400 GB | 250 GB / 1 TB | 500 GB / 2 TB |
| 20 MP | 10 GB / 40 GB | 100 GB / 400 GB | 200 GB / 800 GB | 500 GB / 2 TB | 1 TB / 4 TB |
| 30 MP | 15 GB / 60 GB | 150 GB / 600 GB | 300 GB / 1,2 TB | 750 GB / 3 TB | 1,5 TB / 6 TB |
| 40 MP | 20 GB / 80 GB | 200 GB / 800 GB | 400 GB / 1,6 TB | 1 TB / 4 TB | 2 TB / 8 TB |
| 50 MP | 25 GB / 100 GB | 250 GB / 1 TB | 500 GB / 2 TB | 1,25 TB / 5 TB | 2,5 TB / 10 TB |
Conclusie
Meer megapixels betekenen niet per definitie scherpere foto’s. De sensor, lenskwaliteit en belichting zijn minstens zo belangrijk. Voor de meeste fotografen en smartphonegebruikers ligt de ideale resolutie ergens tussen de 12 en 24 MP. Alleen als je professioneel print of extreme details nodig hebt, kan een hogere resolutie het verschil maken. Bovendien moet je rekening houden met de bestandsgrootte en opslagcapaciteit, vooral als je in RAW fotografeert.
En jij? Heb jij ooit gemerkt dat meer megapixels echt een verschil maken in de scherpte van je foto’s? In welke resolutie fotografeer jij en is dit voldoende voor je?
Voor mij – Klaas – is fotografie is voor mij geen hobby, maar een tweede natuur.
Al van jongs af aan ben ik gefascineerd door beeld en techniek, en die passie heeft zich ontwikkeld tot een diepgaande expertise in zowel digitale als analoge fotografie. Met mijn Fujifilm T-X5 in de ene hand en mijn vintage Leica M3 in de andere, ben ik voortdurend op zoek naar dat ene perfecte shot – of het nu op straat is, in een studio, of tijdens een gouden uurtje ergens in de bergen.
Mijn kracht ligt in het vertalen van technische kennis naar praktische toepassingen. Ik geloof dat techniek geen doel op zich is, maar een middel om creativiteit te bevrijden. Wanneer je je camera door en door begrijpt – van sluitertijd tot sensordynamiek, van lichtmeting tot kleurprofielen – ontstaat er ruimte voor vrijheid, experiment en echte expressie. Daarom help ik andere fotografen om de techniek te doorgronden, zodat zij zich kunnen focussen op wat echt telt: het verhaal achter het beeld.
Ik deel mijn kennis en ervaring via workshops, tutorials, lezingen en online content. Daarbij richt ik me niet alleen op het *hoe*, maar ook op het *waarom* van fotografie. Waarom kies je voor een bepaalde belichting? Wat doet een specifieke lens met je perspectief? Hoe vertaalt techniek zich naar sfeer, emotie en impact?
Of je nu op zoek bent naar inhoudelijke verdieping, technische bijscholing of creatieve inspiratie: je bent hier aan het juiste adres.
