Van filmgigant tot digitale vernieuwer: het verhaal achter Fujifilm

Geschiedenis van fujifilm

Toen ik vorig jaar in een stoffig archief stond, met dozen vol historische filmrollen om me heen, besefte ik pas echt hoe drastisch Fujifilm zichzelf heeft heruitgevonden. Het bedrijf dat ooit bijna ten onder ging aan de digitale revolutie, staat nu bekend om zijn innovatieve camerasystemen die fotografen wereldwijd inspireren. Dit is het verhaal van een onderneming die weigerde te verdwijnen.

De geboorte van een fotochemisch imperium

In 1934 richtte de Japanse overheid Fuji Photo Film Co., Ltd. op in de stad Minami-Ashigara, met als doel de afhankelijkheid van buitenlandse filmproducenten te doorbreken. De naam Fujifilm verwijst naar de majestueuze Mount Fuji, de Japanse heilige berg die symbool staat voor perfectie en schoonheid – twee waarden die het bedrijf tot op de dag van vandaag nastreeft. Het eerste product rolde in 1936 van de band: zwart-witfilm voor fotografie. Wat begon als een nationalistisch project, groeide uit tot een wereldspeler die geschiedenis zou herschrijven.

fujifilm f-ii 400
De legendarische Fujicolor F-II 400, nog steeds te koop voor ongeveer 10 euro per rolletje.

De eerste decennia concentreerde Fujifilm zich volledig op het perfectioneren van filmemulsies. In 1948 lanceerde het bedrijf zijn eerste kleurenfilm, maar de echte doorbraak kwam in 1976 met de introductie van Fujicolor F-II 400. Deze snelle kleurennegatieffilm bood fotografen ongekende mogelijkheden bij weinig licht. “De kleuren van Fuji waren altijd levendiger, vooral de groenen,” vertelt veteraanfotograaf Hiroshi Tanaka tijdens een interview. “Kodak had warmere tonen, maar voor landschapsfotografie kozen we altijd Fuji.”

Innovatie als overlevingsstrategie

De jaren tachtig markeerden een keerpunt voor Fujifilm. Het bedrijf introduceerde in 1988 de QuickSnap wegwerpcamera, een product dat fotografie toegankelijk maakte voor miljoenen mensen wereldwijd. Wat velen niet weten: Fujifilm ontwikkelde deze camera’s oorspronkelijk voor de Japanse markt waar mensen tijdens festivals en uitstapjes graag foto’s maakten zonder dure apparatuur mee te sjouwen. Het concept sloeg zo aan dat concurrenten het massaal kopieerden. In diezelfde periode begon het bedrijf ook met de ontwikkeling van digitale beeldtechnologie, lang voordat de digitale revolutie de filmindustrie zou decimeren.

De echte test kwam rond het jaar 2000. Terwijl concurrent Kodak vasthield aan film en uiteindelijk failliet ging, transformeerde Fujifilm zichzelf radicaal. CEO Shigetaka Komori nam in 2003 een moedige beslissing: hij investeerde massaal in nieuwe markten zoals cosmetica, farmaceutica en medische apparatuur. De technologie die het bedrijf had ontwikkeld voor fotografische emulsies bleek waardevol voor anti-aging producten. Collageen, essentieel voor beide toepassingen, werd de brug tussen oud en nieuw. Deze diversificatie redde het bedrijf van de ondergang.

De digitale wedergeboorte

In 2010 verbaasde Fujifilm vriend en vijand met de X100, een digitale camera met een vaste 23mm lens die eruitzag als een klassieke rangefinder. Ik herinner me nog de scepsis op fotobeurzen: “Waarom zou iemand een digitale camera willen die er ouderwets uitziet?” Maar Fujifilm begreep iets wat anderen misten. Fotografen verlangden naar de tactiele ervaring van analoge camera’s, gecombineerd met digitaal gemak. De X-serie werd een doorslaand succes en trok een nieuwe generatie fotografen aan die de charme van fysieke knoppen en wijzerplaten waardeerden boven touchscreens.

Het geheim achter dit succes ligt in Fujifilm’s filmsimulaties. Het bedrijf digitaliseerde de karakteristieken van zijn beroemde filmemulsies zoals Velvia, Provia en Acros. Elke simulatie heeft zijn eigen kleurweergave en contrast, gebaseerd op decennia ervaring met chemische processen. Ik gebruik nog steeds Classic Chrome en Acros (hetzij met wat aanpassingen) voor mijn straatfotografie. Deze benadering onderscheidt Fujifilm van concurrenten die zich vooral richten op technische specificaties.

Schandalen en uitdagingen

Niet alles verliep vlekkeloos in de geschiedenis van Fujifilm. In 2017 kwam het bedrijf negatief in het nieuws toen bleek dat dochterbedrijf Fuji Xerox jarenlang boekhoudkundige onregelmatigheden had verzwegen in Nieuw-Zeeland en Australië. Het schandaal leidde tot het ontslag van verschillende topmanagers en een verlies van 370 miljoen dollar. De affaire beschadigde het vertrouwen van investeerders, maar Fujifilm herstelde zich door strenge interne controles in te voeren. Een minder bekend incident betrof de terugroepactie van de X-T2 camera in 2016, waarbij een productiefout leidde tot defecte lichtmeters in een kleine batch camera’s.

Desondanks bleef het bedrijf innoveren. De introductie van de GFX-serie medium format camera’s in 2017 bewees dat Fujifilm durft te concurreren in het high-end segment. Met prijzen vanaf 4000 euro zijn deze camera’s geen impulsaankoop, maar ze bieden beeldkwaliteit die voorheen alleen beschikbaar was voor vijf keer dat bedrag. Studio- en modefotografen omarmen het systeem massaal. De strategie is helder: Fujifilm richt zich op fotografen die waarde hechten aan kleurweergave, gebruiksgemak en een unieke beeldesthetiek, niet alleen op megapixels.

Het moderne fujifilm ecosysteem

Vandaag de dag is Fujifilm veel meer dan alleen camera’s. Het bedrijf produceert professionele videocamera’s voor de filmindustrie, medische beeldvormingsapparatuur voor ziekenhuizen, en zelfs vaccins. De Instax instant camera’s, gelanceerd in 1998, beleven een tweede jeugd dankzij sociale media. Jongeren die opgroeiden met smartphones ontdekken het plezier van fysieke foto’s die je direct kunt vasthouden. In 2023 verkocht Fujifilm meer dan 10 miljoen Instax camera’s wereldwijd, een record sinds de introductie.

De hoofdvestiging bevindt zich nog steeds in Tokyo, maar Fujifilm opereert wereldwijd met productielocaties in Japan, China, Nederland en de Verenigde Staten. Het Nederlandse hoofdkantoor in Tilburg coördineert de Europese activiteiten en huisvest een belangrijke onderzoeksafdeling voor industriële inkjettechnologie. Het bedrijf investeert jaarlijks ongeveer 6% van zijn omzet in onderzoek en ontwikkeling, wat neerkomt op ruim 1,3 miljard euro. Deze investeringen resulteren in concrete innovaties zoals de recent ontwikkelde X-Trans sensor technologie die moiré-patronen voorkomt zonder anti-aliasing filter.

Producten die het verschil maken

Het huidige productportfolio van Fujifilm weerspiegelt de transformatie van het bedrijf. De X-serie omvat compacte systeemcamera’s zoals de X-T50 en X-H2S, gericht op enthousiaste amateurs en professionals die mobiliteit waarderen. De GFX-serie medium format camera’s concurreert met Hasselblad en Phase One. Lenzen variëren van ultragroothoek 8-16mm tot supertelefoto 150-600mm, allemaal geoptimaliseerd voor de unieke sensortechnologie van Fujifilm. Daarnaast produceert het bedrijf professionele printers voor fotolabs, röntgenapparatuur voor medische diagnostiek, en zelfs cosmetica onder het merk Astalift.

Toekomstvisie

Fujifilm positioneert zich bewust als het merk voor creatieve fotografen die verder kijken dan technische specificaties. Het bedrijf richt zich op drie hoofdgroepen: professionele fotografen die waardering hebben voor kleurwetenschap, enthousiastelingen die de tactiele ervaring van fotografie waarderen, en jongeren die via Instax kennismaken met het merk. De recente lancering van de X-S20 met verbeterde videofuncties toont aan dat Fujifilm ook content creators serieus neemt. Met een marktaandeel van ongeveer 5% in de digitale cameramarkt is Fujifilm kleiner dan Canon of Sony, maar het bedrijf heeft een loyale achterban die bereid is premium prijzen te betalen voor unieke functionaliteit.

Wat mij persoonlijk fascineert aan Fujifilm is hoe het bedrijf technologie en traditie combineert. Die continuïteit verklaart waarom Fujifilm-camera’s aanvoelen als instrumenten in plaats van computers. Het bedrijf bewijst dat overleven in de technologiesector niet alleen draait om disruptie, maar ook om het koesteren van vakmanschap. Als je zelf ervaringen hebt met Fujifilm producten, deel ze gerust in de reacties – ik ben benieuwd naar jullie verhalen over deze bijzondere speler in de fotografiewereld.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *